- Ναυαρίνο
- Ιστορικός οικισμός της Μεσσηνίας, στο Ιόνιο, γνωστός σήμερα με την ονομασία Πύλος. Αναφέρεται επίσης ως Νιόκατρο ή Νεόκαστρο.
ναυμαχία του Ν. Ναυτική σύγκρουση του τουρκοαιγυπτιακού στόλού με ενωμένες ναυτικές μοίρες του αγγλικού, γαλλικού και ρωσικού στόλου στον όρμο του Ν. στις 6-20 Οκτωβρίου 1827, η οποία είχε αποφασιστική σημασία κατά την τελευταία, κρίσιμη φάση του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων (1821-27). Η ναυμαχία προκλήθηκε από την προσπάθεια του συμμαχικού στόλου να αποκλείσει τους Αιγυπτίους στο λιμάνι της Πύλου, ώστε να υποχρεωθούν να σταματήσουν τις δηώσεις και τον εξοντωτικό πόλεμο εναντίον των Ελλήνων της νοτιοδυτικής Πελοποννήσου, όπως είχε αποφασιστεί στη συνθήκη του Λονδίνου της 24 Ιουνίου -6 Ιουλίου 1827. Στις 13 Οκτωβρίου 1827 οι ναύαρχοι των τριών συμμαχικών στόλων, Κόδριγκτον (αγγλικού), Δεριγνί (γαλλικού) και Χέιδεν (ρωσικού), αξίωσαν με διακοίνωση από τον αρχηγό των αιγυπτιακών δυνάμεων Ιμπραήμ την επιστροφή του αιγυπτιακού και οθωμανικού στόλου στην Κωνσταντινούπολη, τη λήξη των εχθροπραξιών στο εσωτερικό της ελληνικής χερσονήσου και την εκκένωση της Πελοποννήσου. Στις 19 Οκτωβρίου ο Γάλλος ναύαρχος διέταξε και πέτυχε την παραίτηση από τον αιγυπτιακό στρατό όλων των Γάλλων αξιωματικών. Την επόμενη μέρα, μέρος του συμμαχικού στόλου αναγκάστηκε, για να εμποδίσει την έξοδο των αιγυπτιακών πλοίων, να αποκλείσει το λιμάνι και να αγκυροβολήσει μέσα σε αυτό Η νευρικότητα των Τούρκων οδήγησε σε μερικές σοβαρές εχθρικές ενέργειες τους εναντίον των Άγγλων, με αποτέλεσμα να γενικευθεί η συμπλοκή και να καταστραφεί ως τη δύση του ήλιου το μεγαλύτερο μέρος (τα τρία τέταρτα) του τουρκοαιγυπτιακού στόλου.
Η καταστροφή του αιγυπτιακού στόλου στο Ν. προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Οι Έλληνες επαναστάτες αναθάρρησαν και στήριξαν υπερβολικές ελπίδες στη συμμαχική νίκη, αλλά το γεγονός ουσιαστικά ζημίωσε τις πολιτικές διαπραγματεύσεις του Καποδίστρια και διευκόλυνε την έκρηξη του ρωσοτουρκικού πόλεμου, με τον οποίο δημιουργήθηκαν στο ελληνικό ζήτημα νέες διπλωματικές περιπλοκές εξαιτίας της ενεργής ανάμειξης των Ρώσων. Η ναυμαχία χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό στη Γαλλία, καθώς επίσης και στη Ρωσία, η οποία συνδεόταν έτσι με πολιτική συνεργασία με τις δυο άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις. Στην Αγγλία η καταστροφή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου θεωρήθηκε «ατυχές γεγονός», ενώ στη Γερμανία και στην Αυστρία η επίσημη στάση των κυβερνήσεων χαρακτήρισε τη ναυμαχία ως «τρομερή καταστροφή».
Πίνακας του Βρετανού ζωγράφουΤσάμπερς, που εικονίζει τη ναυμαχία του Τραφάλγκαρ. Στη ναυμαχία αυτή, ο βρετανικός στόλος με αρχηγό το Νέλσωνα, νίκησε το συμμαχικό στόλο της Γαλλίας και της Ισπανίας (1805). (Εθνικό Ναυτικό Μουσείο, Γκρήνουιτς.
Άποψη του όρμου του Ναυαρίνου (σήμ. Πύλου) όπου στις 6-20 Οκτωβρίου 1827 ενωμένες ναυτικές μοίρες του αγγλικού, γαλλικού και ρωσικού στόλου κατέστρεψαν τον τουρκοαιγυπτιακό.
Η ναυμαχία του Ναυαρίνου, σε χαλκογραφία της εποχής.
Dictionary of Greek. 2013.